Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ve Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun bütçesinin görüşülmesi kapsamında fiber optik konusu konuşuluyor.
- Fiber protokolü ve BTHK tartışıldı
Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars, fiber optik kablo döşenmesine ilişkin protokolün içeriği hakkında daha fazla bilgi talep ederek, “KKTC makamlarının yetki devri” olup olmadığını sordu.
Bu konularda yanıt beklediğini söyleyen Baybars, KKTC’deki hukukçuların böyle bir protokolün bu haliyle imzalanmaması gerektiği yönünde görüş bildireceğini savundu. Baybars ayrıca fizibilite, haritalandırma, gelir projeksiyonları, kurulacak şirketin durumu ve geçiş güzergâhlarının belirlenip belirlenmediğine ilişkin sorular yöneltti.
Baybars, Kadri Bürüncük’e protokolün bazı maddeleri hakkında da sorular sordu.
CTP Milletvekili Ongun Talat da Türk Telekom’un satılması ihtimali karşısında KKTC’yi ilgilendiren hususlarda protokolde eksiklikler bulunduğunu belirtti.
Komite Başkan Vekili Salahi Şahiner ise, konunun ideolojik bir mesele olmadığını vurguladı.
CTP Milletvekili Sami Özuslu ise Bakanlığa bağlı veya özel kurumların bu projeye hangi düzeyde destek verdiğini sorguladı ve protokolün aceleye getirilmeden yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini kaydetti. Ayrıca, kamu hizmeti niteliğindeki bu işte neden ihale, kamulaştırma yasası veya yerel mevzuat yerine farklı bir yöntem kullanıldığını sordu.
– Arıklı
Soruları yanıtlayan Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, protokol sürecinin Türk Telekom, BTHK ve Telefon Dairesi ile uzun görüşmeler sonucunda şekillendiğini belirtti. Protokol metninin, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcılığı ile KKTC Başbakanlığı arasında imzalanmak üzere başkanlık müsteşarları tarafından son hâline getirildiğini söyledi.
“Peşkeş çekildi” eleştirilerine karşılık Arıklı, “Karşımızda Türkiye Cumhuriyeti var” mesajı verildiğini söyledi. Protokole göre KKTC’de Türk Telekom tarafından kurulacak perakende şirketine ilişkin kararların Bakanlar Kurulu yetkisinde olacağını hatırlattı.
Yasal boşlukların protokolle doldurulabileceğini belirten Arıklı, KKTC’nin Türk Telekom’a borçlu konumda olduğunu, şirket özel bir firma olsaydı bu hizmeti sürdürmeyeceğini ifade etti.
Yerel şirketlerin kurduğu konsorsiyumun sunduğu şartların yerine getirilemeyeceğini, projenin 5 yılda ancak 100 bin haneye ulaşabileceğini öngördüklerini ve bu nedenle konsorsiyumun teklifini kabul etmediklerini söyledi. Arıklı, Türk Telekom’un bu projeyi istemeyerek üstlendiğini de dile getirdi.
Hükümetin bu konuda ihaleye çıkmama kararı aldığını ve projenin uluslararası anlaşma kapsamında yürütülmesi yoluna gidildiğini belirten Arıklı, Türk Telekom’un bu projede zarar edeceğini, protokolde “kablo çekilen her noktanın satın alınacağına” dair bir madde olmadığı için şirketin gelir elde edemeyeceğini ifade etti.
-Kanlı
Konuyla ilgili görüşüne başvurulan Telefon Dairesi Müdürü Ömer Kanlı ise, “Her Eve Fiber” projesi üzerinde uzun yıllardır çalışıldığını, fizibilitenin tamamlandığını ve özellikle konsorsiyum döneminde örnek uygulamalar yapıldığını söyledi.
Pilot projede, hane başı maliyetin 320 dolar olarak hesaplandığını söyleyen Kanlı, bunun dışında birçok alanda da yatırım gerektiğini belirterek, Türk Telokom’un proje için 14 milyon dolar bir yatırım bedeli belirlediğini kaydetti.
Kanlı, harita oluşturulmasının Türk Telekom’un projesinde yer aldığını ve gerekli yazılımın sağlanacağını belirtti. İşgücü ve iç hacmi olarak Türk Telekom’un proje dahilindeki işleri yapabileceğini kaydeden Kanlı, protokolde belirtilen sürede bu işin tamamlanmasının zorlayıcı olacağını ekledi.
Çalışmaların yapılacağı bölgelerde Belediyelerin Türk Telekom’a zorluk çıkaracağını düşünmediğini söyleyen Kanlı, sürecin uzayabileceği durumlarda Bakanlığın araya girebileceğini ve kısa sürede çözülmeye çalışılacağını belirtti.
CTP Milletvekili Ongun Talat, fiberoptik konusunda yasal mevzuat çerçevesinde yetkili makamın BTHK olduğunu belirterek protokolün içeriğindeki maddelerle BTHK’nın yetkilerinin elinden alındığı iddiasında olduklarını söyledi.
Protokolde belli frekansların kapatılacağı ile ilgili bir madde olduğunu savunan Talat, Starlink Uyduları ile ilgili yapılan açıklamanın protokolle bağlantılı olup olmadığını sordu.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, bu uydulara bağlantı sağlanabilmesi için açılan frekansların kendi talimatıyla açıldığını ve sonsuza kadar sürdürülemeyeceğini belirtti.
-Bürüncük
BTHK Başkanı Kadri Bürüncük, kullanılan Starlink Uyduları ile ilgili kendilerine adrese kadar belirten şikayetler yapıldığını kaydederek, uyduların kullanılasıyla ilgili yasal mevzuata uygun bir şekilde şirketlerin yetkilendirilebileceğini belirtti. Bürüncük, yetkisiz kullandıran ve kullananların cezaya tabi tutulabileceğini söyledi.
Bakan Arıklı, gelen ihbar üzerine işaret edilen adreste yasa dışı sanal bet oynatıldığının tespit edildiğini vurguladı.
Ardından protokolün maddelerinin görüşülmesine geçildi.