European Heart Journal tıp dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, bellek kaybından korunmanın önemli belirleyicilerinden birinin de dikkatli ve sürdürülebilir bir “KAN BASINCI KONTROLÜ” olduğunu net ve açık olarak gösterdi. Farklı ülke ve bölgelerdeki 28 bin kişinin sağlık verisinin analiz edildiği bu önemli çalışmada ulaşılan net sonuç şu: KAN BASINCINI DÜŞÜRMEK VE MAKUL SINIRLAR İÇERİSİNDE TUTMAYI BAŞARABİLMEK BUNAMA RİSKİNİ AZALTMADA SON DERECE ÖNEMLİ BİR BELİRLEYİCİ. İşte bu nedenle bugünün sağlık gündeminde hipertansiyon var. BUNAMA SAVAR 5 RAKAM 1. KAN BASINCI değerleriniz 12/8’in altında olsun. 2. AÇLIK İNSÜLİNİ rakamı 5’ten, HbA1c değeri 5.5’ten düşük tutulsun. 3. BEL ÇEVRESİ ölçümleriniz erkekseniz 100, kadınsanız 90 santimetreyi asla geçmesin. 4. B12 VİTAMİNİ seviyeleriniz 700-900 aralığında kalsın. 5. D VİTAMİNİ rakamlarınız 50-100 aralığını yakalasın KAN BASINCI YÜKSELDİKÇE KALP KRİZİ RİSKİ ARTIYOR SAĞLIKLI bir yetişkinin -yaşı ne olursa olsun- ideal kan basıncı değeri 12/8 ve altındaki değerlerdir. Kısacası hangi yaşta olursanız olun, prensip olarak büyük tansiyonunuz 12’yi, küçük tansiyonunuz 8’i geçmemelidir. Peki, bu rakamlar yükselmeye başlarsa yani tansiyon kontrolü elden çıkarsa kalpte neler oluyor? Olabileceklerin en kısa özeti şu... 1. Bu değerler 13.5/8.5 ve biraz üstüne çıktığında kalp krizi geçirme riskiniz anında ikiye katlanıyor. 2. Sizin hiçbir şikâyetiniz olmasa bile eğer kan basıncı rakamlarınız uzunca bir süre 15.5/9.5 ve üzerinde seyreder ise kalp krizi riskiniz 4 kat artıyor. 3. Eğer tansiyonunuz 17.5/10.5’lere çıkarsa aynı risk 8 katına bile fırlayabiliyor. UNUTMAYALIM Kİ tansiyon yüksekliği (hipertansiyon) son derece önemli bir sağlık sabotajcısı. Ve yine unutmayalım ki araştırmaların tamamı neredeyse her 3-4 yetişkinden birinin “GİZLİ HİPERTANSİYON” sorunu yaşadığını gösteriyor. Bu nedenle özellikle 50’li yaşlardan sonra imkânı olan herkesin basit bir kan basıncı ölçme cihazı edinmesinde ve kan basıncını belirli aralıklarla izlemesinde fayda var. HİPERTANSİYON SAĞLIĞI NASIL BOZAR EĞER kan basıncı rakamlarınız uzunca bir süre yüksek kalırsa ya da birdenbire ciddi düzeylerde yükselme durumunda olursa... 1. Yukarıda da belirttiğim gibi BEYİN ile ilgili sorunlar devreye girebiliyor. Belleğiniz zayıflıyor, felç riskiniz artıyor. 2. KALP sorunları da hipertansiyonla adeta yol arkadaşı. Kalp ritmi bozuklukları ve hatta kalp krizleri ile karşılaşma ihtimaliniz yükseliyor. 3. BÖBREK sorunları da hipertansiyonla yakından ilişkili. Kontrol edilmemiş hipertansiyon zamanla böbrek yetmezliğine sebep oluyor. 4. Hipertansiyonun GÖZ sorunlarına da yol açabileceği çok iyi biliniyor. Özellikle retina problemleri/göz kanamaları hipertansiyonlularda beklenenden daha sık ve yaygın bir problem. TANSİYON NASIL DÜŞÜRÜLÜR HİPERTANSİYON tedavisinin 5 aşaması var. Yükselmiş kan basıncı değerlerini tekrar normale indirmek ve hayat boyu normal sınırlarda tutmak için zannedildiğinin aksine öncelikli ihtiyaç “İLAÇ” değil. İlaç ancak altıncı kademede devreye giriyor ve ondan önce yapılması gereken başka pek çok iş, alınması gereken başka pek çok önlem var. Mesela mı? 1. Fazla “KİLO”larınızı verecek, bel çevrenizi küçültecek, eğer varsa insülin direnci probleminizi çözeceksiniz. 2. “UYKU” sorunlarınızı ortadan kaldıracak önlemler alacak, yeterli ve kaliteli bir uykuyu hedefleyeceksiniz. 3. Stres ayarlarınızı düşürecek, “HUZUR”lu bir hayat sürmeye gayret edeceksiniz. 4. Her gün düzenli “EGZERSİZ” yapacak, özellikle aerobik çalışmalarını ihmal etmeyeceksiniz. 5. Beslenmenize özen gösterecek, aşırı “TUZ” ve “KAFEİN” tüketimini frenleyeceksiniz. 6. Doktorunuzun önermesi halinde reçete edilen “İLAÇ”ları düzenli olarak kullanacak ve doktorunuz önermedikçe ilaç kullanımından vazgeçmeyeceksiniz.