BAKAN ÇAVUŞOĞLU: “ÇALIŞMALARIN MEYVESİ ALINMAYA BAŞLANDI” Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, yerli zeytin çeşitlerinin tescili için yapılan başvuruyla uzun dönemdir yürütülen çalışmaların meyvesinin alınmaya başlandığını söyledi. Zeytinin ülke ekonomisi ve sanayideki önemine işaret eden Bakan Çavuşoğlu, Kıbrıs adasına özgü yerli zeytin çeşitlerinin korunması ve kaliteli zeytin üretiminin artırılması yönünde Bakanlığa bağlı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ve Tarım Dairesi tarafından çalışmaların yürütüldüğünü ifade etti. Bakan Çavuşoğlu, yapılan çalışmalarda yerli zeytinin çok iyi bir zeytin genetiğine sahip olduğunun belirlendiğini, yerli zeytinin tescilinin hem ekonomik hem coğrafi hem de kültürel anlamında ülke adına büyük bir prestij olacağını kaydetti. 2010 YILINDA ÇALIŞMALARA BAŞLANDI Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün 2010 yılında ada genelinde yapılan bir ön çalışma sonucunda Yerli Zeytinin Karakterizasyonunun çalışılması planlandı. Aynı yıl içerisinde Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği Ofisi’nin sağladığı finansman ile TC Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne bağlı İzmir Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü ile ortaklaşa yürütülen TAGEM projeleri kapsamına uygun olarak çalışmalara başlandı. Proje kapsamında, ada genelinde tüm bölgelerden seçilen 90 zeytin ağacının 5 yıl boyunca kimlik bilgileri, morfolojik ve fizyolojik özellikleri üzerinde çalışıldı. Neticede toplam tescil için gerekli 36 karakter çalışılarak, adaya hâkim zeytin genotipinin özellikleri belirlenmiş oldu. Bu projenin sonuçları ile yerli zeytinin tescili için gerekli ağaç miktarı Türkmenköy Tarımsal Araştırma Enstitüsü’ne dikildi. Projenin devamı olarak, yeni bir zeytin adaptasyon projesi başlatıldı Yeni proje kapsamında 20 farklı Türkiye çeşidi ile yerli zeytin genotipi yarıştırılmaya başlandı. YERLİ ZEYTİNİMİZ ÇOK İYİ BİR ZEYTİN GENETİĞİNE SAHİP Bugüne kadar elde edilen sonuçlar, yerli zeytinin çok iyi bir zeytin genetiğine sahip olduğunu ve hem yağlık hem de yeşil ve siyah sofralık olarak değerlendirilebileceğini göstermektedir. Zeytin meyvesi içerisinde bulunan oleik asit miktarının yüksek oluşu, genotipin değerini ciddi anlamda önemli kılmaktadır. Bu nedenle böyle önemli bir zeytin genotipinin ülkemiz adına tescil edilmesi önem arz etmektedir. Kıbrıs adası zeytinin anavatanlarından biri olup, çok zengin yabani zeytin varlığına sahiptir. Bu nedenle 2016 yılında üçüncü proje olarak yabani zeytin popülasyonlarından yeni çeşit geliştirilmesi projesi başlatılmış, 200 civarındaki yabani genotipin özelliklerine bakılmış ve 12 adet önem arz eden ve gelecekte çeşit adayı olma özellikleri taşıyan yabani genotipi Türkmenköy Tasarımsal Araştırma Enstitüsü içerisinde dikilerek, daha detaylı çalışmalar yapmaya başlanmıştır.