İznik’in tarihi önemi yeniden gündemde: Hristiyanlık tarihinin dönüm noktası olan kent, yüzyıllar sonra Vatikan’ın rotasında

Geçtiğimiz günlerde yaşamını yitiren Papa'nın vasiyeti doğrultusunda, göreve yeni seçilen Papa'nın ilk yurt dışı ziyareti Türkiye’ye ve özellikle İznik’e olacak. Yeni Papa, yaptığı ilk açıklamada, “İznik benim için bir hac noktasıdır” diyerek bu ziyareti bir öncelik olarak gördüğünü söyledi.

HRİSTİYANLIK TARİHİNDE BİR DÖNÜM NOKTASI

İznik, Hristiyanlık açısından büyük bir öneme sahip. M.S. 325 yılında Roma İmparatoru I. Konstantin’in emriyle burada toplanan İznik Konsili, Hristiyanlığın temel inançlarını belirlemiş; Teslis (Baba-Oğul-Kutsal Ruh) inancı burada resmileşmişti. Aynı zamanda İncillerin seçilmesi, sapkınlık olarak görülen bazı yorumların dışlanması da yine bu toplantıda karara bağlandı. Bu yönüyle İznik, Hristiyanlık tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor.

OSMANLI VE CUMHURİYET DÖNEMİNDE ZİYARETLER NEDEN ENGELLENDİ?

Osmanlı döneminde de, bu tür ziyaret taleplerine çoğunlukla ihtiyatla yaklaşıldı. Bunun temel nedeni, dini aidiyetin siyasal bir boyut taşımasıydı. Papa gibi güçlü bir dini liderin ziyareti, “egemenlik alanına müdahale” gibi algılanabiliyordu. Osmanlı, özellikle Batılı devletlerin dini hamlelerini bir tür diplomatik baskı aracı olarak görüyordu.

Cumhuriyetin kuruluşundan sonra ise Atatürk, laiklik ilkesini merkeze alarak dinin kamusal alandaki görünürlüğünü sınırlayan politikalar yürüttü. Bu çerçevede, yabancı dini liderlerin sembolik değeri yüksek ziyaretlerine izin verilmemesi, yeni kurulan rejimin bağımsızlık vurgusunun bir parçasıydı. Atatürk’e göre Türkiye'nin egemenliğini ve laik yapısını korumak, bu tür sembolik ziyaretlere kapalı olmayı gerektiriyordu.

YENİ BİR DÖNEM Mİ BAŞLIYOR?

Yeni Papa'nın İznik’e yapacağı ziyaret, hem Türkiye ile Vatikan ilişkileri hem de dinler arası diyalog açısından önemli bir döneme işaret edebilir. Ziyaretin, dini sembollerle dolu geçmişin gölgesinde değil; barış, kültürel miras ve karşılıklı anlayış temelinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Ancak Türkiye’nin bu ziyarete izin verip vermeyeceği ya da nasıl bir yaklaşım sergileyeceği henüz bilinmiyor.